ਹਉਮੈ ਬਾਰੇ ਤਕਰੀਬਨ ਸਾਰੇ ਧਰਮਾਂ ਦੀ ਇਹੋ ਮਾਨਤਾ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਸਾਨੂੰ ਬੁਨਿਆਦੀ ਏਕਤਾ ਤੋਂ ਵਖਰਿਆਉਂਦੀ ਹੈ ਤੇ ਇਹ ‘ਨਿਜ’ ਤੇ ‘ਪਰ’, ‘ਵਸਤੂ’ ਤੇ ‘ਅਵਸਤੂ’ ਆਦਿ ਵਿਚ ਨਿਖੇੜਾ ਪਾਉਣ ਵਾਲੀ ਦੰਵਦਾਤਮਕ ਸੋਚਣੀ ਹੈ, ਜੋ ਏਕਤਾ ਨਹੀਂ ਕੇਵਲ ਅਨੇਕਤਾ ਵੇਖਦੀ ਹੈ । ਇਸ ਦੰਵਦ ਕਰਕੇ ਹੀ ਮਨੁੱਖ ਅਸਤਿੱਤਵ ਨੂੰ ਕੇਵਲ ਵਿਰੋਧਤਾਈਆਂ ਰਾਹੀਂ ਹੀ ਵੇਖਦਾ ਹੈ । ਇਹ ਪੁਸਤਕ ਆਤਮ-ਮੰਥਨ ਤੇ ਆਤਮ-ਸਾਧਨਾ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਕ ਰਚਨਾ ਹੈ, ਜੋ ਜਗਿਆਸੂ ਨੂੰ ਹਉਮੈ-ਰੋਗ ਤੋਂ ਛੁਟਕਾਰਾ ਪਾਉਣ ਅਤੇ ‘ਤੂੰ ਹੀ’ ਵੱਲ ਦੇ ਸਫ਼ਰ ਲਈ ਤਿਆਰ ਕਰਦੀ ਹੈ ।